รอบรู้เรื่องอัญมณี ตอนที่ 16 : โกเมน (Garnet)

          โกเมนหรือการ์เนต (Garnet) จัดอยู่ในกลุ่มพลอยเนื้ออ่อน มีความแข็งอยู่ที่ 6.5-7.5 ถ้ากล่าวถึงพลอยโกเมนแล้ว หลายคนมักจะนึกถึงพลอยสีแดงเข้ม แต่ในความจริงโกเมนมีได้หลายสี นักอัญมณีศาสตร์แบ่งโกเมนตามคุณสมบัติทางเคมี โดยแบ่งโกเมนเป็น 2 กลุ่มใหญ่ๆ คือ กลุ่มที่มีธาตุอะลูมิเนียม (Aluminium) เป็นส่วนประกอบ กับกลุ่มที่มีธาตุแคลเซียม (Calcium) เป็นส่วนประกอบ ซึ่งโกเมนบางชนิดสามารถพบได้มากในท้องตลาด แต่ก็มีบางชนิดที่ค่อนข้างหายาก

กลุ่ม Aluminium โกเมนในกลุ่มนี้ส่วนใหญ่มีสีแดง สีส้ม และสีม่วง ได้แก่

-  อัลมันไดท์ (Almandite) เป็นโกเมนสีแดงอมน้ำตาลหรืออมม่วง สีค่อนข้างเข้ม เป็นโกเมนที่หาพบได้ไม่ยาก

- ไพโรป (Pyrope) เป็นโกเมนสีแดงเข้ม โทนมืด ออกไปทางแดงดำ

- โรโดไลท์ (Rhodolite) เป็นโกเมนสีแดงม่วง ม่วงชมพู หรือม่วงแดง ซึ่งเป็นลูกผสมระหว่างอัลมันไดท์และไพโรป

- สเปซซาไทท์ (Spessartite) เป็นโกเมนสีส้ม มีได้หลายเฉดสี ตั้งแต่ส้มเหลือง ส้มน้ำตาล ส้มแดง ถ้ามีสีออกส้มเหลืองจะมีชื่อทางการค้าว่า แมนดาริน (Mandarin) คนไทยจะเรียกว่าสีส้มแฟนต้า

- มาลายา (Malaya) เป็นโกเมนสีโทนส้มอมชมพู คล้ายสีลูกพีช เป็นโกเมนลูกผสมระหว่างไพโรปกับสเปซซาไทท์

กลุ่ม Calcium โกเมนในกลุ่มนี้มีทั้งสีเขียว สีเหลือง สีน้ำตาล และสีส้ม ได้แก่

- ซาโวไรท์ (Tsavorite) เป็นโกเมนสีเขียวสด ในตลาดมักเรียกว่า กรีนการ์เนต (Green Garnet) มีราคาค่อนข้างสูง

- ดีมันทอยด์ (Demantoid) เป็นโกเมนสีเขียวที่มีประกายดี สำหรับคนไทยอาจไม่เป็นที่รู้จักมากนัก ค่อนข้างหายาก

- เฮสโซไนท์ (Hessonite) เป็นโกเมนสีส้ม อาจมีสีส้มอมน้ำตาล ส่วนใหญ่มีตำหนิมากและมีเนื้อพลอยซึม

            โกเมนแต่ละชนิดจะมีองค์ประกอบทางเคมีต่างกัน การแยกโกเมนจึงต้องใช้ความรู้ทางอัญมณีศาสตร์ในการวิเคราะห์ นอกจากนี้ พลอยโกเมนยังสามารถเกิดปรากฏการณ์ที่น่าสนใจได้ เช่น การเปลี่ยนสี (Color-Change) และสตาร์ (Star)

ข้อควรระวังก่อนซื้อ

- พลอยโกเมนมีมากมายหลายชนิด ควรแน่ใจว่าเป็นพลอยโกเมนชนิดใด เช่น โกเมนสีส้ม Spessartite กับ Hessonite เป็นโกเมนสีส้มเหมือนกัน แต่ราคาแตกต่างกัน

- ระวังพลอยชนิดอื่นที่คล้ายโกเมน เช่น โกเมนซาโวไรท์ (Tsavorite) จะดูคล้ายพลอย โครมทัวร์มาลีน (Chrome Tourmaline) ควรตรวจสอบให้แน่ใจก่อนซื้อ

- ระวังพลอยเลียนแบบจำพวก แก้ว และ พลาสติก

- ระวังพลอยปะ ที่นำส่วนที่เป็นโกเมนแท้มาประกบกบแก้ว (Doublet)




อ่านต่อ - ตอนที่ 17 https://www.gemsharmonyshop.com/b/29

อ่านตอนที่ 15 https://www.gemsharmonyshop.com/b/27