รอบรู้เรื่องอัญมณี ตอนที่ 21 : เพทาย (Zircon)

         เพทายเป็นพลอยที่ได้รับความนิยมอีกชนิดหนึ่ง เนื่องจากเป็นพลอยที่มีประกายดี เนื้อพลอยค่อนข้างสะอาด และมีให้เลือกหลายสี ตั้งแต่สีฟ้า สีเหลือง สีเขียว สีแดง สีน้ำตาล จนถึงใสไร้สี สีต่างๆนั้นมักได้มาจากการเผา ซึ่งทำกันเป็นปกติมานานแล้ว เพราะในธรรมชาติก้อนเพทายจะมีสีน้ำตาลหรือสีออกเหลือง เพทายสีฟ้าเป็นพลอยที่ได้รับความนิยมกันมาก มีทั้งสีฟ้าอ่อนและสีฟ้าเข้ม ส่วนเพทายใสไร้สีมักถูกนำมาใช้เป็นตัวแทนของเพชรอยู่บ่อยครั้ง เนื่องจากมีประกายคล้ายเพชร

ความแข็งของเพทายมีค่าเท่ากับ 7-7.5 ซึ่งดูแล้วไม่ได้อ่อนเท่าไรนัก แต่การเผาเพทาย ทำให้เพทายมีความเปราะและสึกง่ายขึ้น เวลาสวมใส่หรือจัดเก็บจึงต้องระวังไม่ให้กระทบกระทั่งกันได้ง่าย 

ตำหนิในพลอยเพทาย อาจมองเห็นตำหนิธรรมชาติได้ยากเพราะว่าเนื้อพลอยมักสะอาด บางครั้งอาจเห็นเป็นตำหนิคล้ายฝุ่นละอองอยู่ในเนื้อเท่านั้น  แนะนำให้ใช้วิธีการมองภาพซ้อนหรือเส้นคู่ (Doubling) ในพลอย โดยให้มองทะลุเหลี่ยมด้านบนลงไปถึงเหลี่ยมด้านล่าง จะมองเห็นเป็นเส้นเหลี่ยมเจียระไนซ้อนกันอยู่ 2 เส้น ทั้งนี้เกิดจากคุณสมบัติการหักเหของแสงแบบคู่ของเพทายนั่นเอง ซึ่งจะมีระยะห่างของเส้นห่างกว่าพลอยชนิดอื่นๆ อย่างไรก็ตาม ควรดูคุณสมบัติอื่น เช่น ประกาย สี ความแกร่ง ตำหนิของพลอย ประกอบการดูด้วย

ข้อควรระวังก่อนซื้อ

- ระวังพลอยเลียนแบบจำพวกแก้วและพลาสติก

- ระวังการซื้อพลอยผิดชนิด เช่น หากต้องการซื้อเพทายสีฟ้า ก็ควรระวังซื้อเป็นพลอยชนิดอื่นที่มีสีคล้ายกัน เช่น พลอยโทปาส


อ่านต่อ - ตอนที่ 22

อ่านตอนที่ 20 https://www.gemsharmonyshop.com/b/32