รอบรู้เรื่องอัญมณี ตอนที่ 6 : อุปกรณ์ดูอัญมณี

อุปกรณ์ที่ใช้ในการดูอัญมณี

ลูป (Loupe)

            ลูป (อ่านว่า หลูบ) เป็นอุปกรณ์ที่ใช้ในการส่องดูตำหนิทั้งภายนอกและภายในอัญมณี หรือที่เรียกกันว่ากล้องส่องพระนั่นเอง ลูปที่วางขายอยู่ตามท้องตลาดมีหลายแบบ มีทั้งแบบสองเลนส์ (Doublet) กับสามเลนส์ (Triplet) แนะนำให้ซื้อแบบสามเลนส์ซึ่งจะช่วยแก้ความเพี้ยนของภาพได้ดี ควรเลือกลูปที่มีกำลังขยาย 10 เท่า (10X) จะเหมาะสมและใช้งานง่ายที่สุด ก่อนซื้อก็ควรทดลองใช้ก่อนว่าเหมาะกับเราไหม เนื่องจากมีหลากหลายยี่ห้อให้เลือก คุณภาพและราคาต่างกันไป ถ้าทดลองใช้แล้วเห็นภาพคมชัด ปรับโฟกัสได้ง่าย ก็ใช้ได้แล้ว

ปากคีบหรือทวีสเซอร์ (Tweezer)

ปากคีบใช้ในการคีบเพชรพลอย มีหลายแบบและหลายขนาด วัสดุที่ใช้ทำมีทั้งแบบ สแตนเลสและไทเทเนียม ซึ่งมีความหนักเบาต่างกัน คนที่ชอบน้ำหนักเบา ควรเลือกใช้แบบไทเทเนียม แต่ราคาจะสูงกว่าแบบสแตนเลส

ขนาดของปลายแหลมมีตั้งแต่ขนาดเล็กไปถึงใหญ่ แบ่งเป็นเบอร์ XF (Extra Fine) , F (Fine), M (Medium), L (Large) , XL (Extra Large) ซึ่งขนาดปลายเล็ก (XF, F) เหมาะสำหรับคีบเพชรพลอยขนาดเล็กมากๆ ถ้าอยากจะซื้อติดตัวไว้พกพา ควรซื้อประมาณเบอร์ M หรือ L  ลักษณะของปลายแหลมจะมีแบบที่มีร่องและไม่มีร่อง แบบไม่มีร่องเรียกว่าปากเพชร สามารถคีบได้แน่นกว่าแบบมีร่อง เหมาะสำหรับคีบเพชรพลอยขนาดเล็ก  แต่แบบมีร่องจะเหมาะสำหรับคีบเพชรพลอยขนาดใหญ่และจะถนอมเพชรพลอยมากกว่า

            นอกจากนี้ ยังมีปากคีบชนิดมีปุ่มล็อค ช่วยในการยึดเกาะอัญมณีได้แน่น เหมาะสำหรับคนที่ยังใช้ปากคีบไม่ชำนาญ ก่อนซื้อก็ควรไปทดลองใช้หลายๆแบบ ลองดูว่าแบบไหนถนัดมือที่สุด

ผ้าเช็ดอัญมณี (Gem Cloth)

     ควรมีผ้าเช็ดอัญมณีติดตัวไว้ซักผืนหนึ่ง เพื่อขจัดฝุ่นหรือคราบมันบนผิวอัญมณีไม่ให้รบกวนการดู ก่อนดูอัญมณีทุกครั้งควรเช็ดอัญมณีด้วยผ้าให้สะอาด

ไฟฉายขนาดเล็กหรือปากกาไฟฉาย (Pen light)  

     ช่วยในการส่องดูตำหนิภายในเพชรพลอยหรือใช้ในการดูปรากฏการณ์พิเศษของพลอย เช่น พลอยสตาร์ พลอยตาแมว พลอยเปลี่ยนสี

หลังจากที่ได้อุปกรณ์เป็นที่เรียบร้อยแล้ว เรามาหัดใช้อุปกรณ์กัน เริ่มจากคีบอัญมณีโดยใช้ปากคีบ ให้คว่ำอัญมณีลงบนผ้าเช็ดอัญมณี เช็ดให้สะอาด มือหนึ่งถือปากคีบ อีกมือหนึ่งถือลูป คีบอัญมณีขึ้นมาส่องโดยลืมตาทั้งสองข้าง ให้ระยะของลูปอยู่ใกล้ตา ปรับระยะโฟกัสของลูปโดยขยับลูปเข้าออกหรือขยับมือที่คีบอัญมณี ใครจะใช้มือไหนจับ ส่องตาซ้ายหรือตาขวา ตรงนี้แล้วแต่ความถนัดของแต่ละคน ขณะส่องสามารถวางข้อศอกไว้กับโต๊ะเพื่อป้องกันการสั่นของมือ แต่อย่าเกร็งจนเกินไป ควรส่องอัญมณีอย่างผ่อนคลาย

การคีบอัญมณีจะมีสองแบบ คือ คีบตรงขอบเพื่อดูหน้าและก้นอัญมณี และการคีบหัวท้ายเพื่อดูด้านข้าง




ถ้าเป็นไปได้ ควรส่องอัญมณีภายใต้โคมไฟสว่างหรือที่ที่มีแสงสว่างเพียงพอ เพื่อให้ง่ายต่อการสังเกต พยายามค่อยๆหมุนปากคีบ พลิกไปมา เพื่อที่จะดูอัญมณีในหลายทิศทาง

อุปกรณ์อื่นๆที่ใช้ในการซื้อขายอัญมณี

            นอกจากอุปกรณ์ที่ใช้ในการดูอัญมณีแล้ว ในการซื้อขายจะต้องมีอุปกรณ์อื่นๆประกอบด้วย เช่น

โคมไฟ (Daylight lamp) โคมไฟที่ใช้ควรเป็นหลอดนีออน Daylight ที่ได้มาตรฐาน ซึ่งเป็นหลอดไฟที่มีความใกล้เคียงกับแสงธรรมชาติตอนกลางวันมากที่สุด ทำให้สามารถดูสีอัญมณีได้อย่างแม่นยำ

เครื่องชั่งน้ำหนักอัญมณี (Electronic Scale) ใช้ในการชั่งน้ำหนักอัญมณี ซึ่งเป็นแบบดิจิตอล สามารถชั่งได้ทั้งแบบหน่วยกะรัตและกรัม มีทั้งขนาดเล็กพกพาและขนาดใหญ่ตั้งโต๊ะ

ที่วัดขนาดอัญมณี (Gemstone Gauge) ใช้ในการวัดขนาด ความกว้าง ยาว ลึก ของอัญมณี มีทั้งแบบเข็มและดิจิตอล ซึ่งแบบเข็มจะมีราคาถูกกว่า

ถาดรองอัญมณี (Sorting pad) ใช้ในการรองอัญมณี ป้องกันการกระจัดกระจายของอัญมณี มีหลายแบบและหลายขนาด

ถาดคัดอัญมณี (Matching Tray) มีลักษณะเป็นถาดที่มีร่องหลายแถว ใช้ในการคัดอัญมณี เช่น การคัดอัญมณีที่มีสีและขนาดใกล้เคียงกัน

ที่ตักอัญมณี (Scoop) ใช้ในการตักอัญมณีจำนวนมาก มีหลายแบบและหลายขนาด

อ่านต่อ - ตอนที่ 7 https://www.gemsharmonyshop.com/b/19

อ่านตอนที่ 5 https://www.gemsharmonyshop.com/b/17